Cultura contemporánea y ruralidad

Landarte 2024 erakusketak sorkuntza garaikideko bost prozesu biltzen ditu Nafarroako landa-ingurunean

Programa honen zortzigarren edizioa urrira arte egingo da Oibar, Elgorriaga, Oteiza, Rada eta Untzitibarrean.

Landarte 2024 programa bost herri txikitan garatzen da. Bertan, Nafarroan bizi diren sortzaileek sorkuntza garaikideko partaidetza-prozesuak gauzatuko dituzte. Zehazki, Peru Galbete sortzailea Oibarko udalerrian egongo da; Ekhiñe Etxeberria zinemagilea, Elgorriagan; Estefanía de Paz Asín diziplina anitzeko artista, Oteiza de la Solanan; María Azkarate argazkilari eta arkitektoa, Radan; eta Oihane McGuinness ikusizko sortzailea, Untzitibarrean.

Landarte Kultura Zuzendaritza Nagusiak – Vianako Printzea Erakundeak antolatuta, landa eremutik sorkuntza garaikidea sustatzen duen programa da. Aukeratutako sortzaileek uztailaren amaierara arte egingo dute prospekzio-lana, eta loturak ezarriko dituzte lan egingo duten herriekin. Ondoren, komunitateekin batera euren proiektuak definitu eta urrira arte garatuko dituzte.

Landarteren zortzigarren edizioa aurkeztu dute gaur goizean Ignacio Apezteguia Kulturako Zuzendaritza Nagusiak – Vianako Printzea Erakundeak, Lorenzo Garcia Kultur Ekintzako Zerbitzuko zuzendariak eta Anne Ibañez Kanpoko Bulegoa kolektiboko kideak. Gainerako koordinatzaile taldeak (Estefanía Munárriz, Celia Martín, Mikel Ozkoidi eta Marc Badal) eta parte hartu duten sortzaileek parte hartu dute. Gainera, hautatutako udalerriak bertan izan dira udal ordezkariek grabatutako bideo batzuen bidez.

Ignacio Apezteguiak nabarmendu duenez, “zortzi edizioren ondoren, Landarte programa guztiz finkatua da; iaz ezarritako berrikuntzek funtzionatu dute, eta dokumentazioaren eta hausnarketaren aldeko apustua egiten jarraitzen da, sorkuntza garaikidea eta landa-ingurunea eta bertako komunitateak uztartzen dituzten proiektuen parte-hartzearen, bitartekaritzaren eta sorreraren osagarri gisa”.

Apeztegiak berretsi du programa hori “Zuzendaritza Nagusi honetako bereziena” dela, eta funtsezko printzipio bat nabarmendu du: “Sorkuntza egiteko modua zer egiten den bezain garrantzitsua da”, eta programa honetako prozesuen izaera irekia azpimarratu du: “Komunitateen eta sortzaileen esku uzten dugu zer egingo duten eta nola egingo duten erabakitzea”.

Bestalde, Lorenzo García Echegoyenek parte hartu duten bost herriak errepasatu ditu, “kultura sortzeko gune nagusietatik urrun dauden herriak, beren komunitate eta lurraldeen barruan eragile sortzaile izateko aukera ematen zaienak”.

Anne Ibañezek kultura-bitartekaritzari eta Landarteren esparruan hartzen dituen formei buruzko hainbat gogoeta partekatu ditu.

Gainera, Ibáñezek iragarri du Fran Quiroga aukeratu dutela edizio honetan Landarte Artxiboan parte hartzeko. Ekimen hori 2023an jarri zen abian Susana Cámara Leret Leongo artistarekin, “Nafarroatik kanpoko beste esperientzia eta ikuspuntu batzuk gerturatzeko, programak bizi dituen hainbat gairi buruzko hausnarketa bultza dezaketenak”. Lan-ildo horrek Landarteko sortzaileekin topaketa bat egitea proposatzen du, baita elkarrizketa bat egitea ere, programaren webgunetik zabaltzeko grabatuko dena.  

Fran Quiroga diziplinaz gaindiko ikertzailea da. Bere lan-ildoen artean aktibismoaren, artearen, parte-hartze sozialaren eta komunen arteko gurutzaketak daude. Bere proiektuetan sozializazio-espazioak eta topalekuak sortzea bilatzen du.

Sortzaileen hautaketa hainbat diziplinatan ari da lanean Landarte 2024an. Peru Galbete Labianok ikus-entzunezkoen arloa eta musika ekoizpena uztartzen ditu. Ahotsarekin eta irudiarekin lan egiten du. Bestalde, Ekhiñe Etxeberriak zinema dokumentalaren zuzendaria eta irakaslea izateaz gain, dokumentalen irakasle ere bada Bartzelonako Unibertsitatean eta hainbat institututan, eta Praktika Artistikoen eta Ikasketa Kulturalen Masterraren koordinatzailea ere bada: gorputza, afektuak, Uharteko Arte Garaikideko Zentroaren lurraldea, UPNA eta EHU. Estefanía de Paz Asín diziplina anitzeko artista da, zirkuan, antzerkian, dantzan eta ahotsean trebatua. Kaleko eta aretoko ikuskizun ugaritan sustatzaile, aktore eta abeslari izan da. Arkitekturako arkitektoa eta argazkilaria da María Azkarate; arkitekturarekin zerikusia duten estudio eta enpresekin batera, hiriari eta arkitektura-espazioari buruzko lan pertsonalak garatzen ditu. Oihane McGuinnessek espazioa modu eskultorikoan okupatzen duten irudiekin idatzi eta lan egiten du. Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakaslea ere bada.

Landarte 2024-ko lantaldea

‘Landarte 2024’ k bitartekari talde bat du, partaide guztiak (herriak, sortzaileak eta erakundeak) koordinatzeaz, tokiko biztanleak dinamizatzeaz, sortzaileei komunitatearekiko eta ingurunearekiko loturan laguntzeaz eta sortzaileak programak planteatzen dituen lan-ildoekin bat datozen proiektuetan identifikatzeaz eta aholkatzeaz arduratzen dena.

Gainera, programak komunikazio-ekipo bat du lan-prozesuak erregistratzeko. Aurten, nobedade gisa, sortzaileek dokumentatuko dituzte prozesuak, beren material grafiko eta ikus-entzunezkoak sortuz. Material hori Landarteren webgunearen eta blogaren bidez zabaltzea aurreikusten da. Hain zuzen ere, programaren webgunea (https://landarte.es/eu /) da programa honen komunikazio-kanal nagusia. Programaren, herrien eta artisten informazio guztia biltzen du, material grafikoekin eta ikus-entzunezkoekin batera, baita blog bat ere, edizio honen garapena jarraitzeko, bost proiektuen ibilbidea jasotzen duten argitalpenen bidez. Zortzigarren edizio honetan web honen birdiseinua egingo da.  Landarte, gainera, Kulturako Zuzendaritza Nagusiaren – Vianako Printzea Erakundearen sare sozialetan oinarritzen da sortutako edukiak zabaltzeko.

Landartek, azken edizioetan bezala, tokiko biztanleen parte-hartzea sustatu nahi du proiektuaren garapen osoan, modu kolektibo eta horizontalean, edukiak eta diskurtsoa sortzeko. Hori lortzeko, sortzaileek hautatutako herrietan lan egingo dute, haiekin elkarreraginez, bertako jendearen arteko lotura posibleak artikulatuz, tokiko komunitatearen interesak eta beharrak jasoko dituzten proiektuak elkarlanean garatzeko.